Geslaagd en bekwaam!
Je bent als je geslaagd bent voor de pabo naar behoren opgeleid tot leraar basisonderwijs. Dat is een prachtig vak! Je werkt immers aan de toekomst van de kinderen uit jouw groep en kunt daarin voor kinderen écht een verschil maken. Je bent immers niet alleen leraar, maar ook rolmodel en (soms) vertrouwenspersoon. Dat brengt ook een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Je werkt immers aan de toekomst van kinderen uit jouw groep.
Die verantwoordelijkheid kun je zien als het uitoefenen van vier beroepsrollen: de interpersoonlijke, de pedagogische, de vakinhoudelijke/didactische en de organisatorische rol. Die vier beroepsrollen vervul je in vier, voor jouw vak, kenmerkende en verschillende soorten situaties: het werken met leerlingen, met collega’s, met de omgeving van de school en met (aan) jezelf. Bij de laatste soort situatie gaat het om je professionele ontwikkeling.
Breng je die vier beroepsrollen en de vier typen situaties met elkaar in verband, dan kun je een omschrijving maken van lerarenbekwaamheid. Door vervolgens onder woorden te brengen wat de professionele manier van werken is van de goede, bekwame leraar in elke combinatie van rol en situatie, kun je lerarenbekwaamheid beschrijven in competenties. In de praktijk blijkt dat zeven competenties volstaan om alle wezenlijke aspecten van lerarenbekwaamheid goed in kaart te brengen.
De competenties van de leraar basisonderwijs
De beschrijving van de 7 competenties – ook wel de ‘SBL-competenties’ door de Stichting Beroepskwaliteit Leraren – volgt voor elke competentie dezelfde opbouw: de verwachte vaardigheid, de indicatoren daarvoor en de daaraan gekoppelde bekwaamheidseisen. De auteurs van Pak je pen en Portfolio hebben een uitwerking voor het vak ‘Schrijven’, of ‘Handschriftontwikkeling’ toegevoegd.
Competentie 1: interpersoonlijk handelen
Competentie 2: Pedagogisch competent
Competentie 3: vakinhoudelijk en didactisch competent
Competentie 4: organisatorisch competent
Competentie 5: samenwerken met collega’s
Competentie 6: samenwerken met de omgeving
Competentie 7: reflectie en ontwikkeling